inhoudsopgave
maandag 9 mei 1960
Op maandag 9 mei 1960 speelt Symphonia
werken van E. Chausson en anderen.
woensdag 24 januari 1962
Voorzitter Dr. J.H.E. de Vries biedt echtpaar Van Walsum ere-lidmaatschap aan Tijdbalk
Inleiding
Deze website belicht de geschiedenis van de Koninklijke Orkestvereniging Symphonia, een Rotterdams symfonieorkest voor amateurmusici dat heeft bestaan van 1861 tot 2001. Wat u hier aantreft is een niet eerder gepubliceerd relaas over 140 jaar Symphonia, kronieken uit jubileumuitgaven, krantenartikelen, foto's, geluidsopnamen, fragmenten uit berijmde jaarverslagen, een lijst met alle goede doelen waarvoor het orkest in de loop der jaren heeft gespeeld en de vrijwel complete verzameling van bijna 400 concertprogramma's.
Een deel van dit materiaal is nu al in beheer van het Gemeentearchief Rotterdam, waar het op aanvraag kan worden bekeken of beluisterd. Het is de bedoeling dat de overige stukken voor het einde van 2008 eveneens aan het archief worden overgedragen.
Geluidsopnamen
Symphonia was in meerdere opzichten een bijzonder orkest. Op de eerste plaats vanwege haar lange en rijke geschiedenis. De Symphonianen gaven gedurende 140 jaar minstens twee keer per seizoen een concert en repeteerden wekelijks. Daarmee verwierven zij een duidelijke plaats in het Rotterdams muziekleven. Er zijn zelfs bronnen die suggereren dat Symphonia al tien of twintig jaar vroeger dan het officiële oprichtingsjaar 1861 is begonnen. Dat het orkest uiteindelijk zo lang heeft bestaan is een wonder, want vanaf het prille begin werd het herhaaldelijk met opheffing bedreigd.
Symphonia heeft zich bovendien onderscheiden door een originele repertoirekeuze. Vaak speelde het orkest premières, min of meer vergeten composities en werken van eigentijdse Nederlandse componisten. Vakbekwame dirigenten zoals Georg Rijken, Toon Verhey, Louis Stotijn en Henk Briër stelden daarbij hoge eisen aan de orkestleden en hun toehoorders. Recensenten spraken hierover regelmatig hun waardering uit. Maar uiteraard leverden zij soms ook stevige kritiek, het spel van de amateurs klonk immers niet altijd vlekkeloos.
Ten derde heeft menig beginnend muzikaal talent dat zich later wist te ontwikkelen tot groot musicus bij Symphonia de nodige podiumervaring opgedaan. Dirigent Eduard Flipse van het Rotterdams Philharmonisch Orkest raadde in 1951 leerlingen van het Rotterdams conservatorium aan om bij Symphonia stage te lopen. Overigens gaven ook reeds bekende solisten concerten met de Symphonianen, zoals de bariton Bernard Kruysen, pianist George van Renesse, violist Herman Krebbers en celliste Quirine Viersen.
Een vierde opvallend kenmerk van Symphonia is dat de belangstelling van de bestuursleden verder reikte dan de wereld van de muziek. Dat gold vooral voor de periode 1945-1975, toen de opbrengst van alle concerten ten bate kwam van doorgaans lokale goede doelen. Daarmee leverde de orkestvereniging een bescheiden maar gewaardeerde bijdrage aan de wederopbouw en verdere ontwikkeling van de Rotterdamse samenleving.
Iemand die de historische betekenis van Symphonia goed kende, was de musicologe drs. Tilly Jumelet-van Doeveren (1929-2004). Zij had zich gespecialiseerd in de muziekgeschiedenis van haar geboortestad Rotterdam en stuitte tijdens haar speurwerk in archieven en bibliotheken regelmatig op de naam 'Symphonia'. Aan het eind van haar leven schreef zij daarom een lezenswaardig artikel waarin de geschiedenis van het amateurorkest in vogelvlucht wordt verteld. Later ontstond bij haar het idee om deze publicatie uit te breiden tot een boek, maar dat werd tragisch verhinderd door haar plotselinge ziekte en overlijden in 2004.
Daarom hebben wij uiteindelijk besloten tot het ontwikkelen van deze website, met als inhoudelijke basis het artikel van Jumelet over Symphonia dat nu dan eindelijk onder ogen komt van een breed lezerspubliek. En hopelijk raakt vroeg of laat iemand anders zo geprikkeld door het hier gepresenteerde archiefmateriaal dat het onderzoek naar de geschiedenis van Symphonia zal worden voortgezet.
Ten slotte merken wij op dat deze website een eerbetoon is aan iedereen die zich op welke wijze dan ook in de loop der jaren heeft ingezet voor de orkestvereniging.
Rotterdam, november 2007
P.A. Jansse (oud-bestuurslid, trombonist)
Mr A.S. Nolst Trenité (oud-orkestlid, cellist)
